Design a site like this with WordPress.com
Get started

2

Պատմությունը մի ցնցոտիավոր ծերունու և մի հարուստ մարդու մասին է, ով ուներ սեփական հյուրանոցը, որը խստաշունչ ձմռան պատճառով լավ չէր աշխատում:

Սակայն մի երեկո դռան զանգը հնչում է, և տերը շատ է զարմանում: Բացելով դուռը` նա տեսնում եմ մի ալեխառն մորուքով, ցնցոտիավոր մի ծերունու: Ծերունին խնդրում էր ուտելիք և մեկ գիշեր մնալ հյուրանոցում: Տերը երկար չմտածելով նրան ներս է թողնում և ասում է, որ այդ ամենը կկազմի 3 ռուբլի: Ծերունին պատասխանեց, որ կտա այն ժամանակ, երբ ունենա: Տերը նրան կերակրեց և մի պահ նկատեց, որ նրա մորուքին լաքա է եղել. սկսեց ծիծաղել: Ահա անցավ մի գիշեր և առավոտյան տերը նկատեց, որ ծերունին չկա, արդեն գնացել է: Անցավ որոշ ժամանակ ձյունը հալվել էր և հյուրանոցի վիճակը բարելավել էր: Գարնանը հյուրանոցի տերը որոշում է գնալ քաղաքի եկեղեցի և երախտագիտություն հայտնել Աստծուն հյուրանոցի վիճակի բարելավման համար: Երբնա մտավ եկեղեցի նրա հայացքը հառեց անկյունում գտնվող մի սրբապատկերի: Այնտեղ պատկերված էր ալեխառն մի ծերունի, ում դեմքը տիրոջը ծանոթ էր թվում: Նա մոտենալով նկարին նկատեց ծերունու մորուքի վրա լաքա, և տեսավ սրբապատկերի տակ գրվածը` «Սուրբ Նիկողայոս»: Տերը գնաց մոմ վառելու, և երբ մատներով փորեց հողը՝ մոմը դնելու համար, նրան ինչ-որ բան խանգարեց: Դա ռուբլի էր, իսկ դրակողքին կար ևս երկուսը: Վերցնելով գումարը՝ նա նայեց սրբաբատկերին և նկատեց, որ մորուքի լաքան այլևս չկա և. իսկ ծերունին ժպտում է:

Պատմվածքը նրա մասին էր, որ ինչ վիճակում էլ որ լինես, փորձիր օգնել դիմացինին և դա ամպայման մի օր քեզ հետ կվերադառնա: Տերը հույս չուներ որ կհանդիպի նորից ծերունու, բայց նա սխալվեց: Ժամանակի ընթացքում նրա իր բարությունը հետ վերադարցվեց:

Կոմիտասյան օրեր

1. Ծանոթացիր «Կոմիտաս» կայքէջին, կարդա որոշ նյութեր, գրավոր և բանավոր ներկայացրու՝ ինչ նոր տեղեկություններ իմացար Կոմիտասի մասին:

<<Կոմիտասի գերազանց լսողությունը>>

Աղավնի Մեսրոպյանը պատմում էիր հուշերում, թե ւնչպե մի անագմ Կոմիտաս իր «Գուսան» երգչախմբի համալրման համար դպրոց եկավ՝ աղջիկների ձայները լսելու։ Հետաքրքիրը այն էր, որ նա երեխաների հետ խոսալուց, հեշտությամբ կարողանում էր որոշել ձայնի տեսակը։ Բայց մեծ զարմանք էր այն, որ նա կարողանում էր գավառներից եկած ուսանողների հետ խոսել իրենց իսկ բարբառով առանց դժվրության։ Կոմիտաս այն թ ժամվա ընթացքւմ մարդկանց համար եղավ ոչ թե սովորակ մարդ, այլ ընկեր, հարազատ մարդ, մի մշեցի։

2. Կոմիտասի մասին կարդա Ավ. Իսահակյանի, Աղավնի Մեսրոպյանի հուշերը, լսիր նաև «Հուշեր Կոմիտասի մասին» ռադիոնյութը՝ ըստ այդմ ներկացնելով քո ճանաչած Կոմիտասին:

Ավետիք Իսահակայանն ասում է, որ Կոմիտասը շատ մեծ գործ է արել իր ժողովրդի համար, որ նա բացահայտել է ազգային երգը: Նա հայկական ժողովրդական երգերը վերցրեց հայ աշխատավորներից, սովորական մարդկանցից, ովքեր հին ժամանակներից եկած ու փոխանցված երգերն էին երգում: Բայց ժամանակի ընթացքում նա ստեղծեց հայակական ազգային երգը և ներկայացրեց իր ժողովրդին: Կոմիտասն իր աշխատասիրությամբ, իր հանճարի ուժով ապացուցեց, որ հայ երաժշտությունը՝ եկել է հայ ժողովրդի հոգուց և դարերի միջով մեզ է հասել: Իր ջանասիրական աշխատանքով մեծ ներդրում արեց թե՛ հայ երաժշտության մեջ, թե՛ հայ մշակույթի:

Հայոց լեզու

41.Որ շարքում ուղղագրական սխալ կա

1)սայթաքել,տարրական,այբբենարան,ֆիննական
2)մրրկարշավ,անդորրագիր,Աքիլլես,իննական
3)աբբայություն,հուռութք,Հաագա,տոննա
4)մրջյուն,տրտմաշուք,ուղղընթաց,տարրընթաց

42.Որ շարքում ուղղագրական սխալ կա

1)մրրկահողմ,տաղտուկ,բուդդիզմ,աբբահայր
2)տույժ,դշխո,չարագույժ,նշդարենի
3)դժխեմ,ոսկևորել,ապաշխարել,գոտևորել
4)հովասուն,ատամնաբույժ,ուխտադրույժ,աքիլլեսյան

43.Որ շարքում ուղղագրական սխալ չկա

1)ործկալ,խառնիճաղանջ,ընդդարմանալ,մտացածին
2)պորտաբույծ,խափշիկ,հանդիպակաց,կցկվել
3)նվագածություն,ժամասություն,մատրվակ,դժխեմ
4)պառկել,հոգածություն,վառվռուն,կաթնահունց

44.Բառերից քանիսո՞ւմ է գրվում գ
Ճրագ, ուրագ սարկավագ գոգնոց, բարվոք շագանակ, անարգ, կարգ մգանալ, uգազգեստ:

1) իննում
2, մասում
3) ութում
4) դարում

45.Տրված բառերից քանիսո՞ւմ է գրվում խ.
սանդուղք. շաղգամ, թխկի, դժոխային, տաղտուկ, ճողփյուն, զեղչ, գաղտնի, բախտակ, Վախթանգ:

1) մեկում
2, երկուսում
3) երեքում
4) չորսում

46.Տրված բառերից քանիսո՞ւմ ուղղագրական սխալ կա՝

Զեղչել,հափշտակել,բարօրություն,դժխոյական,ջրարբի,դժողք,
վարքաբեկել,վարակիչ,ամբարտավան,կցկտուր

1), երկուսում
2) երեքում
3) ոչ մեկում
4) մեկում

47.Համարակալված բառերում բաց թողած տառերը պատասխանների
ո՞ր շարքում են ճիշտ նշված

Քիչ հեռվում (I)` ուղիղ (2) իմ դիմաց, Արարատն է՝ մեր պատմության մեծ որբն (3) ու տարագիրը (4): Ալեվարս (5) այս լեռը երևի աշխարհի արենաբարձր սարն է. հայ մարդուն նա երևում է աշխարհի բոլոր
ծագերից (6): Տարրական (7)ճշմարտախոսություն է. կարոտոււմ են հարազատին: Դեռ չեմ լսել, որ որևէ (8) թուրք կարոտի այս սարին: Իսկ հեռվում ուղղաբերձ (9) բարդիների կատարներին թևածող արագլիները սաստկացնում են հոգուդ (10) ցավը:

1) 1-ը, 2-րդ, 3-ը, 4-րը, -եվ, 6-4, 7-ր, 8-ը, Գ-ղղ, 10-րդ
2) 1-ը, 2-րդ, 3-ի, 4-րը, 5-6, 6-4, 7-րդ, 8-ե, 9-ղ, 10-in
3) 1-ռ, 2-ղ, 3-բ, 4-ր, 5-եվ, 6-գ, 7-րր, 8-է, 9-Ող, 10-րդ
4) 1-ը, 2-րդ, 3-ը, 4-ը, 5-եվ, 6–կ, 7-րը, 8-5, 9-ղ, 10

48.Համարակալված բառերում բաց թողնված տառերը պատասխանների
ո՞ր շարքում է ճիշտ նշված

2)1-թ,2-դ,3-ը,4-օ,5-թ,6-ղ,7-ձ,8-կ,9-մ,10-բ.

49.Համարակալված բառերում բաց թողնված տառերը պատասխանների
ո՞ր շարքում է ճիշտ նշված

2)1-ը,2-վվ,3-յա,4-մ,5-գ,6-ն,7-կ,8-ց,9-գ,10-այ.

50.Համարակալված բառերում և բառաձևերում բաց թողնված տառերը
պատասխանների ո՞ր շարքում են ճիշտ նշված

3)1-գ,2-գ,3-ղ,4-ծ,5-խ,6-ր,7-ու,8-յու,9-կ,10-տ

Հայոց լեզու

31. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում մ.

1) ամբրոս, անպաճույճ, դրմբոց, թմբուկ
2) ըմբոշխնելլուսամփոփբամբասելշիմպանզե
3) կշտամբել, անբերրի, ամբարտակ, սմբակ
4) անպայման, սուսամբար, շամբուտ, Մանվել

32. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ն.

1) բամբասել, հանպատրաստից, անբերրիություն, անփույթ
2) անպայման, անպաճույճ, շամբուտ, անպետք
3) Մանվել, զամբյուղ, անբարիշտ, անպարփակ
4) անբարյացակամ, բանբեր, անբասիր, անպարկեշտ

33. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում հ.

1) հեղեղել, ամպհովանի, ընհուպ, ապաշխարանք
2) արհավիրք, հռհռալ, չնաշխարհիկ, սուրհանդակ
3) հեղեղուկ, առհավատչյա, ժպիրհ, դազգահ
4) խորհրդավոր, արգահատելի, հայթհայթել, դժպատեհ

34. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գվում զ.

1) փոթրկահույզ, ծխնելույզ, բզկտել, մզկիթ
2) հյուսկեն, Վարդգես, Մանազկերտ, բազկերակ
3) կզաքիս, հիպնոս, Թավրիզ, կորզել
4) վզկապ, Հազկերտ, դիակիզարան, Թիֆլիս

35. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում յա.

1) վայրկյան, առօրեականան, բարյացակամ, ատյան
2) պատանյակ, Էլիա, Եղիա, ալյակ
3) հրեա, կրիա, Ազարիա, մատյան
4) ոսպնյակ, շուրջերկրյա, Եպրաքսյա, միմյանց

36. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում իա.

1) բամիա, խավիար, Իտալիա, հեքիաթ
2) Ռոզալյա, կրիա, Եղիա, մատյան
3) օվկիանոս, միայն, հիանալի, անցյալ
4) փասյան, մետաղյա, Անանիա, ֆրանսիացի

37. Բառերից քանիսո՞ւմ երկհնչյուն կա.

այծյամ, բարյացակամ, թռչուն, ուխտադրուժ, ակնաբույժ, աներևութանալ, միմյանց, պտուտակ:

2) չորսում

38. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում կրկնակ բաղաձայն կա.

1) ընդդիմադի, ուղղակի, երկկենցաղ, հովեկ
2) մրրկահողմ, անդորրավետ, չորրորդ, խորազնին
3) տարական, վազքուղի, իններորդ, բերրի
4) ուղղություն, տանջալլուկ, հովվերգություն, երրորդ

39. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում կրկնակ բաղաձայն կա.

1) քննախույզ, վշտալլուկ, խճուղի, բերրիություն
2) ուղղալար, հակընդդեմ, մրրկաշունչ, հովվերգություն
3) գործուղում, բուդդայական, ուղղափառ, հելլեն
4) օրրան, տարերք, ուղղակի, տարրալուծել

40. Ո՞ր շարքում ուղղագրական սխալ կա.

1) մրրկահավ, Ջեմմա, այբբենարան, Մեքքա
2) այլատար, հովասուն, բալլադ, մոլլա
3) , հովվական, Վիեննա, ֆինն
4) միատարր, տարրալուծել, ուղղեգրություն, բերրի

Հայոց Լեզու

11. Ո՞ր շարքի ոչ բոլոր բառազույգերն են կազմված հոմանիշներից։

1) թյուր-ճիշտ, հանգույն-նման, ընդդեմ-հակառակ
2) երեց-ավագ, խարազան-մտրակ, հեծել-տանջվել
3) պարագիծ-շրջագիծ, գծուծ-կծծի, ձեռնհաս-ունակ
4) երկնչել-երկյուղել, ընձյուղ-ոստ, խաժամուժ-խառնամբոխ

12. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հոմանիշներից։

1) սեղմել-մամլել, տարտամ-անորոշ, զտարյուն-կորովի
2) միալար-անընդհատ, ընկղմել-խորասուզել, արտառոց-անփորձ
3) բաղձանք-իղձ, անսայթաք-անգայթ, աղճատել-աղավաղել
4) ծանուցել-իրազեկել, մտացածին-սնապարծ, ապավեն-պաշտպան

13. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են իրար հոմանիշ։

1) այլազան-տարբեր, կառչել-թոշնել, համհարզ-թիկնապահ
2) ուրույն-բնորոշ, դավանանք-խարդավանք, ամոքել-սփոփել
3) թռվռալ-խայտալ, կարկառել-ծանուցել, թերուս-իմաստակ
4) հրապուրել-զմայլել, խոհեմ-ողջամիտ, դեռափթիթ-նորածիլ

14. Ո՞ր տարբերակում ընդգծված բառը մյուսներում ընդգծված բառերին հոմանիշ չէ։

1) Սենյակի ձեղունը գմբեթարդ էր, զարդարված սև ու կարմիր քարերի ծաղկաձև շարվածքներով։
2) Առաստաղից կախված արծաթե կանթեղի լույսը տկար ու դժգույն թվաց թագուհուն։
3) Թավշյա վարագույրները, անկյունների աշտանակները թախծալի հուշեր էին արթնացնում։
4) Անցորդը ուշիուշով նայում էր դեպի հարավ-արևմուտք, որտեղից երևում էին գյուղի տների կղմինդրե տանիքները։

15. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հականիշներից։

1) ուսյալ-իմաստակ, երանգավառ-տամուկ, օրինական-ապօրինի
2) ստույգ-բացատրելի, ապառիկ-կանխիկ, հակիրճ-երկարաշունչ
3) գժտվել-հաշտվել, չափավոր-ծայրահեղ, երաշտային-անձրևային
4) բեկբեկուն-ուղղաձիգ, կայուն-անզոր, անամոք-առողջ

16. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հականիշներից։

1) անհողդողդ-երերուն, քնքուշ-վեհ, վեհանձն-ստոր
2) զարդարուն-անպաճույճ, օրինական-ապօրինի, ջրարբի-անջրդի
3) խոժոռվել-ժպտալ, բանուկ-սակավագնաց, առաթուր-անջրպետ
4) դալար-ստվար, լայնարձակ-անձուկ, տկար-վատառողջ

17. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հականիշներից։

1) երբեք-միշտ, լայն-անձուկ, հավերժ-անընդհատ
2) խաղաղ-փոթորկուն, տեղական-մշտական, ծածուկ-բացահայտ
3) ձերբակալել-ազատել, հանգցնել-կիզել, վհատեցնել-քաջալերել
4) հետամտել-խուսափել, հիվանդանալ-ապաքինվել, սիրել-փայփայել

18. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հականիշներից։

1) շաղակրատ-քչախոս, գժտված-համերաշխ, կայտառ-շենշող
2) աղտեղություն-մաքրություն, սեղմ-ճապաղ, հեղհեղուկ-անհողդողդ
3) կշտամբել-գանահարել, իրազեկ-անտեղյակ, բացասում-հաստատում
4) խոչընդոտել-նպաստել, ստերջ-անջրդի, հուսահատվել-գոտեպնդվել

19. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հականիշներից։

1) օրհնանք-անեծք, երեց-կրտսեր, կամային-թուլամորթ
2) զարդարուն-անպաճույճ, վաստակել-վատնել, երերուն-անկայուն
3) էական-առանցքային, փութկոտ-ծանրաշարժ, բաց-գոց
4) երկչոտ-վախկոտ, ըմբոստ-հնազանդ, պարտավոր-կամավոր

20. Ո՞ր շարքի բոլոր բառազույգերն են կազմված հականիշներից։

1) անհամեստ-փառամոլ, ապառիկ-կանխիկ, ընդգրկուն-ծավալուն
2) քչախոս-շաղակրատ, հուռթի-արգավանդ, հարմար-անպատեհ
3) զարդարուն-անպաճույճ, հոռետես-լավատես, պարպել-լիցքավորել
4) իրազեկ-անտեղյակ, առինքնել-վանել, փակել-գոցել

Հայ ազգային կուսակցություններ

1.Ի՞նչ պետական պայմաններ էին ստեղծվել ազգային կուսակցությունների ստեղծման համար։

Եվրոպական հասարակական մտքի ազդեցությամբ հայ մտավորական շրջանակները՝ մանկավարժներ, պարբերականների խմբագիրներ, գրական դեմքեր, միավորվում էին ազգային-ազատագրության գաղափարի շուրջ: Նրանց ոգեշնչում էին արևմտահայ զինված պայքարի հերոսական դրվագները: Հայ ազգային-քաղաքական կյանքի
աշխուժացմանը նպաստում էր այն հանգամանքը, որ Հայկական հարցը դարձել էր մեծ տերությունների հետաքրքրության առարկա։ Սակայն սուլթանական վարչակարգը բարենորոգումների փոխարեն ավելի սաստկացրեց ազգային ու հասարակական ճնշումները: Նման պայմաններում արևմտահայության լայն զանգվածներին մնում էր դիմել պայքարի բոլոր՝ խաղաղ ու զինված ձևերին, իսկ հասարակական-քաղաքական շրջանակներին ուղղություն տալ և առաջնորդել այդ շար- ժումը։ Հայաստանի տարբեր շրջաններում և գաղթավայրերում ձևավորված գաղտնի ազատագրական խմբակներն ու միությունները հիմք դարձան 1880 – ական թթ. կեսերից ավելի հասուն մարտական ու գաղափարական քաղաքական կազմակերպությունների ազգային կու-
սակցությունների առաջացման համար:

2.Ներկայացնե՛ք Արմենական կուսակցության հիմնական տեսականները։

Հայ ազատագրական շարժման նշանավոր կենտրոններից էր Վան քաղաքը: Այստեղ գործող վարժարանների, հոգևոր-մշակութային հաստատությունների շուրջ համախմբվել էր երիտասարդ մտավորականների մի ողջ սերունդ։ Նրանց գաղափարական ոգեշնչողներն էին Խրիմյան Հայրիկը, ուսուցիչ Մկրտիչ Փորթուգալյանը և երիտասարդ մտավորական Մկրտիչ Ավետիսյանը: Մ. Խրիմյանի խորհրդով Մ. Փորթուգալյանը և նրա 12 սաները ստեղծում են մի միություն, որը կազմում է ապագա կուսակցության կորիզը։ Վտանգավոր համարելով Փորթուգալյանի գործունեությունը՝ 1885 թ. մարտին իշխանությունները նրան վտարում են Վանից: Վերջինս հաստատվում է Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքում, որտեղ հրատարակում է «Արմենիսս» թերթը, զբաղվում հայրենասիրական գաղափարների տարածումով: Հեղափոխականների շրջանում մեծ հարգանք վայելող Մ. Ավետիսյանը 1885 թ. աշնանը Վան քաղաքում գաղտնիության պայմաններում հիմնադրում է առաջին հայ ազգային կուսակցությունը։ Մ. Փորթուգալյանի աշակերտները, որ հայրենիքում շարունակում էին հետևել «Արմենիայի» ուղղությանը, իրենց կոչում են «Արմենական», այստեղից էլ կուսակցության անվանումը: Արմենականները պայքարում էին արևմտահայերին լուսավորելու և թուրքական բռնատիրաությունից ազատագրելու համար:

3.Ո՞րոնք էին Հնչակյան կուսակցության ծրագրի հիմնական կետերը։ Ի՞նչ ձգտումներ ունեին նրանք։

XIX դարի 80–ական թթ. Եվրոպայում սովորում էին բազմաթիվ հայ ուսանողներ: Նրանք կրում էին ժամանակի գաղափարական
ազդեցությունը, իսկ այդ շրջանում մեծ տարածում ուներ սոցիալիստական (ընկերվարական) գաղափարախոսությունը։ Դրա գլխավոր բովանդակությունը արդար, իրավահավասար հասարակության ստեղծումն էր: Սակայն հայ երիտասարդությանը որքան էլ հրապուրիչ թվար սոցիալիզմը, հայության համար կենսական համարվող Հայկական հարցի լուծումը շարունակում էր մնալ առաջնահերթ խնդիր։ Ահա այսպիսի գաղափարական երկակի մթնոլորտում 1887թ. օգոստոսին Ժնևում տեղի համալսարանի մի խումբ արևելահայ ուսանողներ՝ Ավետիս Նազարբեկյանը, Ռուբեն Խանազատը, Գաբրիել Կաֆյանը, Մարո Վարդանյանը, ստեղծեցին հայ իրականության մեջ երկրորդ ազգային կուսակցությունը։ Նոր կուսակցությունն այս անգամ առաջացավ Հայաստանից դուրս՝ Շվեյցարիայում: Հետևելով ռուս հեղափոխական Ա. Գերցենի «Կոլոկոլ» թերթի օրինակին՝ նրանք 1887 թ. վերջին հիմնադրած իրենց պաշտոնաթերթը կոչում են «Հնչակ», որից էլ շուտով կուսակցությունը ստանում է իր անվանումը: Ընդօրինակելով ռուսական նարոդնիկների պայքարի ահաբեկչական ձևերը՝ հնչակյանները փորձում էին դրանք կիրառել Արևմտյան Հայաստանում ատելի թուրք և քուրդ պաշտոնյաների նկատմամբ: Նրանց հայացքներում առանձնակի տեղ ուներ սոցիալիզմի գաղափարը, որին հասնելու միջոցը նրանք համարում էին գյուղական համայնքը: 1888 թ. աշնանը «Հնչակ» թերթում հրատարակվում է կուսակցության ծրագիրը: Հնչյակյանները կարևոր դեր են ունեցել Սասունի 1894 թ. ինքնապաշտպանության, 1895 թ. «Բաբը Ալիի» ցույցի և Զեյթունի 1895 -1896 թթ. ապստամբության կազմակերպման գործում։ 1896 թ. Լոնդոնի համագումարում հնչակյան կուսակցությունը պառակտվում է երկու թևի` սոցիալիստական և ազգային: Սոցիալիստական թևը, որը կարևոր խնդիր էր համարում սոցիալական ազատագրությունը և սոցիալիզմի համար պայքարը, Ա. Նազարբեկյանի ղեկավարությամբ, կազմում է փոքրամասնություն, իսկ ազգային թևը` մեծամասնություն: Վերջիններս Ա. Արփիարյանի գլխավորությամբ հեռանում են կուսակցությունից և 1898 թ. հանդես գալիս «Վերակազմյալ հնչակյաններ» անունով:
Հնչակյան կուսակցությունը նույնպես խոշոր ավանդ է ունեցել հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործում:

4.Ինչու՞ ստեղծվեց ՀՅԴ-ն։ Ի՞նչ ձգտումներ ուներ ՀՅԴ-ն Հայկական հարցի լուծման շուրջ։

1880–ական թթ. երկրորդ կեսին հայ ազատագրական շարժման վերելքը, որն արդյունք էր նաև գործող ազգային կուսակցությունների ծավալած աշխատանքի, տրամաբանորեն հանգեցնում է հակաթուրքական պայքարում ազատագրական ուժերի միավորման փորձերի: Այդ հարցում առանձնակի ջանքեր է գործադրում ռուս նարոդնիկական և եվրոպական
սոցիալիստական գաղափարներով տո-գորված արևելահայ հեղափոխական երիտասարդությունը: Եղած գաղափարական տարակարծությունները հաղթահարելու նպատակով սկսվում են միավորիչ ժողովներ։ Դրանց մասնակցում են «Երիտասարդ Հայաստան» կազմակերպության անդամներ, ազգային նարոդնիկներ, Գ. Արծրունու շուրջը համախմբված մտական վեճերը: 1890 թ. հուլիս-օգոստոսին արևելահայության հասարակական-քաղաքական կյանքի կենտրոն Թիֆլիսում ընթացող հիմնադիր ժողովները հանգեցնում են ազգային ավելի ազդեցիկ կուսակցության՝ «Հայ հեղափոխականների դաշնակցության» (ՀՅԴ) ստեղծմանը։ Նորաստեղծ կուսակցության կորիզը Քրիստափոր Միքայելյանի գլխավորած «Դրոշակ» խմբավորումն էր: Կուսակցության ձևավորման գործընթացում, որը շարունակվում է երկու տարի, առաջնակարգ դեր են կատարում Ք. Միքայել-յանը, Սիմոն Զավարյանը, Սոնիան Զորյանը (Ռոստոմ), Խաչատուր Մալումյանը և ուրիշներ: 1891 թ. սկզբին կնքված համաձայնագրով Հնչակյան կուսակցությունը միանում էր ՀՅԴ–ին, «Հնչակ» թերթը դառնում էր միացյալ կուսակցության տեսական, իսկ «Դրոշակը»` մարտական պաշտոնաթերթ: 1892 թ. հույժ գաղտնի պայմաններում Թիֆլիսում տեղի ունեցավ ՀՅԴ առաջին ընդհանուր ժողովը` համագումարը: Հաշվի առնելով, որ հայ ժողովուրդն իր հայրենիքում գտնվում է տարբեր երկրների
տիրապետության տակ և սփռված է աշխարհով մեկ, կուսակցության կազմակերպական ձև ընտրվեց ապակենտրոն սկզբունքը: Դա նշանակում է, որ տարբեր վայրերի կազմակերպական կառույցները պիտի ունենային իրենց տարածքում իրավիճակին համապատասխան գործելու ազատություն, իսկ կենտրոնացված սկզբունքով գործեին գաղափարական հարցերում: Ընդհանուր ժողովը կուսակցությունը վերանվանեց «Հայ հեղափոխական դաշնակցություն»: «Դրոշակում» 1894 թ. տպագրվեց ՀՅԴ ծրագիրը: «Նպատակ» բաժնում ասվում էր, որ ապստամբության ճանապարհով անհրաժեշտ է հասնել Արևմտյան Հայաստանի ազատությանը, որով այդ փուլում հասկացվում էր հայկական նահանգների ինքնավարության հաստատումը: «Միջոցներ» բաժինը նախատեսում էր ժողովրդի զինում, մարտական խմբերի ձևավորում, ապստամբական և ահաբեկչական գործողությունների իրականացում: XIX դ. 90–ական թթ. կեսերին ՀՅԴ–ն դառնում է ամենաազդեցիկ կուսակցությունը հայ իրականության մեջ և շուտով ծանրակշիռ դեր ստանձնում նաև արևելահայ ազգային–հասարակական պայքարի կազմակերպման գործում։ Այսպիսով՝ օսմանյան դժնդակ տիրապեությունից արևմտահայության ազատագրությունը արմենականները, հնչակյանները և դաշնակցականները համարում էին իրենց առաջնային խնդիրը: Ճիշտ է, անհավասար պայքարում կուսակցությունների համարձակ գործողությունները միշտ չէ, որ պսակվել են հաջողությամբ, սակայն դրանց շնորհիվ հնարավոր է եղել որոշ չափով մեղմել ժողովրդի հարստահարումը, կազմակերպել նրա ինքնապաշտպանությունը, ուղղորդել և ղեկավարել ազատագրական շարժումները, պահպանել ազգային ոգին և սերունդներին նախապատրաստել ավելի վճռական պայքարի։

Հայոց լեզու

100. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է ի ձայնավորը հնչյունափոխվել ը-ի.

4.

101. Ո՞ր շարքում կա բառ, որում է (ե) ձայնավորի հնչյունափոխություն չկա.

1.

102. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում ձայնավորի հնչյունափոխություն կա.

2) պատրանք, գնացուցակ, ընչազուրկ, վերստին

103. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում ձայնավորի կամ երկհնչյունի սղում կա.

3) ոճրագործ, բուրավետ, երկրաչափություն, վրեժխնդրություն

104. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում երկհնչյունի հնչյունափոխություն կա.

2) ատենակալ, աշխուժորեն, ալեծուփ, ալրաթաթախ

105. Ո՞ր շարքում երկհնչյունի սղումով կազմված բառ կա.

2) ժանեկազարդ, սառցաբեկոր, հայեցակարգ, մարգարեություն

106.

3. կուրանալ, հուներեն, բուսական, բուժակ

107․

1. երեսնամյա,կատվառյուծ,վրիպակ,քմահաճ

Իմ սպասելիքները վաղվա քննարկումից

Վաղը մենք հանդիպելու ենք Լիտվիայի դեսպանի և Նիդերլանդների նորանշանակ դեսպանին: Կարծում եմ՝ շատ հետաքրքիր քննարկում ենք ունենալու: Ես նրա համար հետևյալ երեք հարցերն եմ նախապատրաստել.

1. Դուք ի՞նչ եք անում Հայաստան-Նիդերլանդներ դիվանագիտական կապերը զարգացնելու համար:

2. Դուք ինչ-որ բան արե՞լ եք Արցախյան պատերազմի ժամանակ Հայաստանին օգնելու համար:

3. Դուք ինչպիսի՞ շփման մեջ եք Հայաստանի Արտաքին գործերի նախարարության հետ:

ԵՎՐՈՊԱՆ ԱԿՏԻՎԱՆՈՒՄ Է ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

Սույն թվականի փետրվարի 11-ին Երևանի Հոլիդեյ ին հյուրանոցում կայացավ Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի և Բաց հասարակության հիմնադրամներ – Հայաստանի կազմակերպած << Բարելավելով իմացությունը և փորձագիտությունը ԵՄ – Հայաստան համագործակցության վերաբերյալ >> թեմայով մեկօրյա հանդիպումը: Հանդիպմանը ներկա եր նաև Հայաստանում Նիդերլանդների դեսպան պարոն Նիկո Շխերմերսը: Պարոն Շխերմերսի ելույթը մասնավորապես ԵՄ — Հայաստան հարաբերությունների խորացման և համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի (ՀԸԳՀ) վերաբերյալ էր: Համաձայնագիրը ստորագրվել է 2017 թվականին , սակայն ԵՄ անդամ երկրների համաձայնագրի վավերացման գործընդացը նոր է ավարտվել և այն ուժի մեջ կմտնի 2021-ի մարտի 1-ից: Այն ԵՄ հետ Հայաստանի հարաբերությունները բարձրացնում է նոր մակարդակի, կարգավորում քաղաքական և տնտեսական բնագավառներում երկխոսությունը, ոլորտային համագործակցությունն ու առևտրային հարաբերությունները, ՀՀ-ԵՄ գործընկերության համար իրավական հիմքեր ստեղծում արդարադատության, անվտանգության, գյուղատնտեսության, գիտության, մշակույթի, առողջապահության, շրջակա միջավայրի և այլ ոլորտներում: Համաձայնագրով հնարավոր է նաև վիզայի ռեժիմի մեղմացում:

Կարծում եմ՝ այն հանգամանքը, որ Նիդերլանդների թագավորությունը երկար տարիներ Հայաստանում դեսպանատուն չունենալուց հետո անցյալ տարի՝ 2020թ. վերջապես դեսպանատուն բացեց Հայաստանի Հանրապետությունում, իսկ Հայաստանը՝ Նիդերլանդներում արդեն խոսում է այդ երկրի հետ մեր հարաբերությունները մի մակարդակ վեր տանելու մասին: Ավելին, Նիդերլանդները այն եզակի երկրներից էր, որի Խորհրդարանը 2020 թվականի դեկտեմբերի 9-ին միաձայն որոշում ընդունեց Արցախի բնակչության անվտանգության ապահովման և Արցախի կարգավիճակի վերաբերյալ: Իսկ դրանից առաջ, Նոյեմբերի 17-ին, Նիդերլանդների Խորհրդարանը Ադրբեջանը կառավարող Ալիևների զույգի և Թուքիայի նախագահ Էրդողանի դեմ սանկցիաներ կիրառելու վերաբերյալ որոշում էր կայացրել:

Նիդերլանդների դեսպանի ելույթին հաջորդեց Լիտվայի դեսպան տիկին Ինգա Ստանիտե-Տոլոչկիենեի ելույթը: Տիկին դեսպանը անդրադարձավ կեղծ լուրերին (fake news) և դրանց հարուցած վնասներին: Դեսպանի ելույթի ժամանակ մտածեցի, որ այս միջոցառումը կազմակերպող հիմնադրամի անունը նույնպես շատ են շրջանառում կեղծ լուրեր տարածողները՝ վարկաբեկելով տարբեր մարդկանց: Ցավոք, այդ կեղծ լուրերը մեդիագրագիտության պակաս ունեցող մարդկանց վրա մեծ ազդեցություն են ունենում:

ատոմային զենք

1945 թվականի օգոստոսի 6-ի առավոտյան ամերիկյան B-29 «Enola Gay», ռմբակոծիչը, որն այդպես էր կոչվել անձնակազմի հրամանատարի գնդապետ Փոլ Թիբբեթսի մոր անունով (Էնոլա Գեյ Հագարդ), ճապոնական Հերոսիմա քաղաքի վրա նետեց 13-18 կիլոտոն տրոտիլի համարժեքությամբ ատոմային «Little Boy» («Փոքրիկ») ռումբը։ Երեք օր անց, 1945 թվականի օգոստոսի 9-ին «Fat Man» («Հաստլիկ») ատոմային ռումբը նետվեց Նագասակի քաղաքի վրա B-29 «Bockscar» ռմբակոծիչի հրամանատար օդաչու Չարլզ Սուինիի կողմից։ Զոհվածների ընդհանուր թիվը կազմեց Հերոսիմայում 90-166 հազար մարդ և Նագասակիում՝ 60-80 հազար մարդ։

Ճապոնիայի նկարիչներ, խաղաղության միջազգային մրցանակների դափնեկիրներ Իրի և Տոսիկո Մարուկին, ովքեր այդ ոճրագործության ականատեսներն էին և հետագայում կրեցին նրա սարսափելի հետևանքները, հետևյալ կերպ էին պատմում կատարվածը.Կուրացուցիչ կանաչագույն բռնկում, պայթյուն, գիտակցությունը ճնշված է, տաք քամու ալիք․․․ և հաջորդ վայրկյանին շուրջն ամենինչ այրվում էր․․․ փլվող տների բեկորների տակ ընկած են ուշագնաց մարդիկ, կրակի մեջ մեռնում են կանայք, կրակե օղակում մեռնում են ուշքի եկած և փրկվել ցանկացող մարդիկ․․․ մի ակնթարթ և մարդկանց վրայից թափվում է բռնկված հագուստը, ուռչում են ձեռքերն ու դեմքերը, կուրծքը, պայթում են արնագույն բշտիկները և ծվեն-ծվեն ցած են սահում մաշկի կտորները․․․ դրանք ուրվականներ են։ Վեր բարձրացրած ձեռքերը նրանք շարժվում են ամբոխով՝ օդը խլացնելով աղեկտուր ճիչերով։ Գետնին ընկած է նորածին երեխան, մայրը մեռել է, բայց ոչ ոք ուժ չունի օգնելու, բարձրացնելու։ Խլացած և այրված մարդիկ խելագարված կիտվել են ոռնացող ամբոխում և կուրորեն դես ու դեն են խփվում՝ ելք փնտրելով։


Օգոստոսի 7-ին ճապոնական կառավարությունը հայտնի ֆիզիկոս Իոշիո Նիշիուին ուղարկեց Հիրոսիմա, տեղում պարզելու համար կիրառված զենքի բնույթը։ Ուսումնասիրությունների արդյունքում պարզ դարձավ, որ հողը բարձր ռադիոակտիվություն ունի, և դա կասկած անգամ չթողեց, որ ատոմային ռումբ էր գցվել։

ԱՄՆ-ի ատոմային ռմբակոծությունների կրկնակի ցնցումը և ԽՍՀՄ-ի ընդդեմ Ճապոնիայի պատերազմի մեջ մտնելը 1945 թվականի օգոստոսի 9-ին խորը ազդեցություն գործեցին Ճապոնիայի պրեմիեր մինիստր Կանտարո Սուձուկիի և Ճապոնիայի արտաքին գործերի նախարար Տոգո Սիգենորիի վրա, որոնք եկան այն եզրակացության, որ Ճապոնիայի կառավարությունը պետք է վերջ տա պատերազմին[1]։

1945 թվականի օգոստոսի 15-ին Ճապոնիան հայտարարեց իր կապիտուլյացիայի մասին[2][3]։ Կապիտուլյացիայի մասին ակտը, որը ձևականորեն վերջ դրեց Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին, ստորագրվեց 1945 թվականի սեպտեմբերի 2-ին։

Ճապոնիայի կապիտուլյացիայի հարցում ատոմային ռմբակոծության դերը և բուն ռմբակոծությունների էթիկական արդարացումները մինչ օրս սուր վեճերի առարկա են։

Blog at WordPress.com.

Up ↑